Epidemik Menenjit Etkeni Ve Kuluçka Süresi
CEVAP - Etkeni, Neisseria menenjitisdir. Gram negatif, bazen kapsüllü, fizik şartlara oldukça hassas olan diplokoklardır. Bazen primer olarak beyin] zarına yerleşirken bazen de burun ve boğaza yerleşip hastalık yapar (anjin), buradan beyin zarına geçip sekonder olarak yerleşir.
Kuluçka süresi birkaç saat ile 10 gün, ortalama 3-4 gündür.
Epidemik Menenjit Belirtileri
CEVAP - Önce bakteriyemiye bağlı belirtiler görülür. Bunlar; üşüme, ürperme ve titreme ile yükselen ateş, bulantı, kusma, şiddetli baş ağrısı, hâlsizlik, iştahsızlık ile eklem ve kas ağrıları, kol ve bacaklarda mor. kırmızı peteşi ile purpuralardır. Bebeklerde konvülsiyon görülür ve bıngıldaklar kabarıktır.
Ense ve sırt sertliği vardır. Hasta başını arkaya atar. Kernig, Brudzinski ve Babinski refleksleri müspettir. Opustetanus. hipotansiyon, solunum düzensizliği, kollaps ve şok sonunda ölüm olabilir. Ayrıca fotofobi, reflekslerde artma, göz pupillalarmda farklılık, şaşılık ve göz kapağı düşüklüğü vardır. Dudaklarda uçuk (herpes) sık görülen geç belirtilerdir. Özellikle peteşiler epidemik menenjit teşhisinde önemli bir belirtidir.
Epidemik Menenjit Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi
CEVAP - Bu hastaların mümkünse bir sağlık kuruluşunda tedavi edilmesi gerekir. Sinirsel duyarlılığı arttığı için dış etkilerden uzak, sakin kolay havalandırılabilen bir odada yatırılır. Kasılma ve felçler sebebiyle uzun süre aynı pozisyonda yatmak mecburiyetinde olduğundan, yatak yaralan ve akciğer rahatsızlıklarını önlemek için, yatak ve yatak takımları yumuşak olmalı, 2-3 saatte bir yatış pozisyonu değiştirilmeli. Hastalarda şuur kaybı ve ajitasyon durumunda yataktan düşmemesi için yatak etrafı muhafazalı olmalıdır.
BOS alındıktan sonra 1 saat hasta yastıksız, sırt üstü veya yüz üstü yatırılır, tansiyon, nabız ve solunum kontrol edilir, idrar ve dışkı çoğu zaman kontrol edilemediğinden bu hastaların bakımı ve temizliği zor fakat önemlidir. Özellikle solunum yolu ve vücut temizliğine önem verilmeli, haftada en az iki kez vücut temizliği yapılmalıdır. Dudaklar kuru ve çatlak , olduğunda yeni enfeksiyonlar oluşacağı için, günde 2 kez ağız ve dudaklar silinerek bu yeni enfeksiyonların oluşması önlenmeye çalışılır. Hastaların yattığı bölgelere masaj yapılır. Hareket azlığı olan hastaların kol ve bacaklarına pasif hareketler yaptırılır, hastanın aldığı ve çıkardığı mayı kontrol edilir. Gerekiyorsa ağız ve burun aspire edilir.
Hastalar kalorisi yüksek, sindirimi kolay, yeterince protein içeren ve vitamince zengin gıdalarla beslenir. Yatak istirahatı de çok önemlidir ANT ve solunum sürekli takip edilir. Diğer semptomlara göre tedavi uygulanır. İlâç tedavisin de ise hastalık teşhis edilir edilmez i.v. mayi ile sefatosporin grubu ilâçlarla yüksek dozda tedavi başlatılır. Tedaviye başlamada dakikaların bile önemi büyüktür. İlâç, antibiyogram sonucuna göre verilirse daha uygun olur. Hastayı şoktan korumak için kortizon, şoktan kurtarmak için oksijen ve adrenalin verilir. Kollaps tehlikesinde kan ve plâzma verilir.
Epidemik menenjit olduğu kesinleşen hasta tecrit edilir. Hastalık okul, kışla gibi kalabalık bir ortamda görülmüş ise hasta ile yakın temas edenler de tecrit edilir. Hastaya bakan şahıslara ve yakın temas edenlere 3- 5 günlük rifampisin veya minosiklin ile korunma tedavisi uygulanır.
Epidemik Menenjit Korunma Yolları
CEVAP - Toplumda burun-boğaz kültür taramaları yapılır, kültürü pozitif olanlar tecrit ve tedaviye alınırlar. Bu hastalıkta portörlüğün fazla olduğunu da unutmamak gerekir. Hastalığın doğrudan temas, damlacık, taze kirlenmiş eşyalarla bulaştığı hasta ve sağlamlara anlatılarak bulaşmanın önlenmesi konusunda sağlık eğitimi yapılır. Menengokoklarm güneş, kuruluk ve soğuğa uzun süre dayanamadıkları hatırlatılarak odaların güneş alması ile havalandırılmasının önemi anlatılır.
Menenjit dünyada yaygın olan bir hastalıktır. Kalabalık ve fakir toplumlarda 3 aylık ile 3 yaş arasındaki erkek çocuklarında daha fazla görülür, kış aylarında hasta sayısı artar. Menengokoklarm birçok tipi olduğundan aşı ile korunmada güçlükler vardır. Bivalan ve monovalan aşı tipleri vardır. Aşının yaklaşık 3 yıl koruyuculuğu vardır. Ancak pahalı olduğundan rutin olarak uygulanmamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder