KIZAMIKCIK (Rubella) Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP - Hastalığın etkeni RNA virüslerinden Toga virüstür. Bu virüs etere, ısıya ve çevre şartlarına dayanıklıdır, -70 °C de uzun süre   saklanabilı Esas konakçısı insandır. Ancak, bazı deneylerle hayvanlarda da hastal oluşturmuştur. Kuluçka süresi 14-21 gün, ortalama 16-17 gündür.

 KIZAMIKCIK (Rubella) Belirtileri

CEVAP - Hastalık, klinik belirtileri bakımından iki devrede incelenir.

1)    Prodromal devri: Hafif ateş, hâlsizlik, huzursuzluk, nezle,baş ağrısı, servikal lenfadenopati, dalak büyümesi bu dönemin sık   görülen belirtileridir. Bu belirtiler kızamıktaki belirtilerden daha hafif, hatta bazen hiç fark edilmeyebilir. 1-4 gün süren bu dönemin en önemli belirtileri kulak ve boyun arkasındaki lenf bezlerinin şişmesidir. Buna Thedor (tedor) belirtisi denir.

2)    Döküntü devri: Döküntüler makûl ve makülo-papüler tarzda olup pembe-kırmızı renktedir. Kızamık döküntülerinden daha seyrek ve küçüktür. Bu döküntüler 1-2.nci günde alın ve yüzde başlar, göğüs, gövde, kol ve bacaklara hızla yayılır. Ağız etrafında da döküntüler vardır. Nadiren kaşıntı olabilir. 2-3 gün sonra (bazen 1-5 gün) döküntüler hafifler, sönmeye başlar. Kızamıkçıkta deskuamasyon yoktur, hafif bir kepeklenme vardır. Tipik ekzantemlar ve ağrılı lenfadenopati hastalığın özel belirtisidir (tedor belirtısi)

         Lâboratuvar tahlillerinde lenfositoz vardır, hastalıktan 7 gün öncesi ile 14 gün sonrasına kadar nazofariks kültüründen etken üretilebilir. Kan kültürü, hastalıktan 7 gün önce ve döküntüden 3-4 gün sonraya kadar pozitiftir. Lökosit sayısı biraz azalabilir, monositler artar, kanda TÜRK hücrelerine (A tipi lenfositlere) rastlanır.

KIZAMIKCIK (Rubella) Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP - Akkiz kızamıkçıkta önemli bakım ve tedavi gerekmez.  Hastalık kendiliğinden iyileşir. Hasta yatak istirahatına alınır, ateş, baş ve   eklem ağrıları, artrit için aspirin (çocuklarda parasetamol) verilir. Semptomatik tedavi uygulanır. Komplikasyon varsa buna göre tedavi ayarlanır. Hastanın  yeterli ve dengeli beslenmesi sağlanır.

Konjenital kızamıkçıkta teşhis ve bakım bir ekip işidir. Göz, KBB ve kalple ilgili uzman ve diğer personel teşhis ve tedaviyi birlikte yaparlar.

 KIZAMIKCIK (Rubella) Korunma Yolları

CEVAP - Bulaşma yollarına karşı önlem alınır. Kızamıkçık aşısı vardır. Ancak,  bu aşı yapılan kişilerin ağız-burun sekresyonunda kızamıkçık virüsü izole edilmiştir. Bu da aşılı kişilerden hastalığın bulaşabileceğini düşündürmektedir. Aşı, 1969 da Amerika Birleşik Devletleri'nde   rutin olarak uygulanmaya başlanmıştır. Ülkemizde kızamıkçık ve kabakulak aşıları ile birlikte   üçlü olarak (KKK) yapılmaktadır.

Puberte çağına kadar kızamıkçık geçirmeyen kızlara veya anne adaylarına, gebe kalmadan üç ay önce kızamıkçık aşısı yapılabilir. Gebelere kızamıkçığın önemi anlatılır. Kızamıkçıklı hasta ile temas etmeleri kesin önlenir. Serolojik testlerde bağışık olmayan, kızamıkçıklı ile temas etmiş gebelere  20  mi  i.m.   gamma  globülin  yapılır.   Gebeliğinde  kızamıkçık geçirenler mutlaka doktor kontrolüne alınır ve hastanede doğum yaptırılır.

Bebekte rubella sendromu (doğumsal kızamıkçık sendromu) varsa bulaştırıcılığı süresince (1-2 yıl) hastanede yatırılarak tecrit edilir. Bağışıklı­ğı olmayanlara, hastalığı başkalarına bulaştırmamaları için aşı yapılabilir.

KIZAMIK (Rubeola) Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP - Etkeni miksovirüslerden (RNA virüslerinden) kızamık virüsüdür.

Kuluçka süresi 10-14 gündür. Vücut direnci düşük kişilerde 7 güne kadar iner. Gamma globülin verilenlerde 21 güne kadar çıkabilir. ortalama 10-11 gündür.

 KIZAMIK (Rubeola) Belirtileri

CEVAP - Kızamık virüsü solunum yolu ve konjunktivadan girdikten sonra lenfoid dokular, burun, boğaz ve trakea mukozasında yerleşir. Ayrıca RES ve kanda da bulunur. Bu dokulara yerleşip çoğaldıktan sonra kuluçka süresini tamamlayarak hastalık tablosunu oluşturur. Bu tablo üç devrede incelenir.

1. Nezle devri (prodromal dönem): Preekzantem devre de denilen bu sürede görülen başlıca belirtiler; yüksek ateş, nezle, burun akıntısı, kuru öksürük, konjunktivit, fotofobi, hâlsizlik, sinirlilik, iştahsızlık, baş ağrısı, titre­me, huzursuzluk, gözlerde kızarıklık, sulu göz, paslı dil ve ses kısıklığıdır.

b.      Döküntü devri (ekzantem dönem) : Hastalığın 4-5. günündesaçlı deriyle saçsız derinin birleştiği yerden, önce kulak arkası ve alındanbaşlayarak makülo-papüler tarzdaki (basmakla kaybolmayan) döküntülerlebu dönem başlar. Döküntüler çıktığında ateş tekrar   yükselir. Koplik lekeler
çoğu zaman bu devrede kaybolur, bazen bir iki gün daha sürebilir.

c.       İyileşme devri (konvalesan dönem) : Döküntülerin sönmesi ve
ateşin normale düşmesi ile başlar. Hasta kendini iyi hisseder, neşesi veiştahı düzelir. Bu dönem 6-7 gün sürer. Döküntü yerinde hafif mor lekelergörülür. Bunlar da bir iki hafta içinde kaybolur. Döküntü yerleri kaşımasebebi ile kanamış ise bu süre daha da uzar.

 KIZAMIK (Rubeola) Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP  - Etken virüs olduğundan spesifik tedavisi yoktur. Kızamık çocukluk çağı hastalığıdır. Vücut direncini kırması sebebiyle hastaların bakımı çok önemlidir. İyi bir bakımla komplikasyonlar oluşmadan hastalık şifa ile sonuçlanır.

Ateş düşünceye kadar yatak istirahatı sağlanır. Ateşi düşürmek için hasta ince giydirilir. Çocuklara parasetamol, büyüklere aspirin verilir, (ateş konvülsiyon yönünden çok önemlidir) hastanın odası havalandırılır, nemi 32 ise su buharı ile nemlendirilir, özellikle larenjit varsa havanın nemlendirilmesi çok önemlidir.

Fotofobi olduğundan oda fazla aydınlık olmamalı, oda ısısı 18-20 °C olmalı. Gözler asitborikle temizlenir, çay banyosu yapılabilir, gerekiyorsa göz damlası damlatılır. Burun için damla veya serum fizyolojik damlatılabilir. Öksürük için ekspektoran türü şuruplar verilir. Çocuklara kodeinsiz şurup verilir, fazla kaşıntı varsa antihistaminikler verilir. Takibi yapılamayacak (Örneğin, köye gidip gelemeyecek) hastalara komplikasyon oluşmaması için antibiyotikler verilebilir.

Kızamıkta, beslenme de çok önemlidir. Kalori, mineral ve vitamin değeri yüksek, sulu gıdalar verilir. Çocuklara sert gıdalar verilirse yutma esnasında zaten hassas olan boğaz tahriş olur, bu da yeni enfeksiyonlara ve çocuğun kusmasına neden olur. Çocuklara kaliteli protein ve A vitamini bol gıdalar verilir.

KIZAMIK (Rubeola) Korunma Yolları

CEVAP - Kızamık virüsü dış şartlara dayanıksız ve kaynağı sadece insandır. Buna rağmen hastalığın hem damlacık ve hava yolu ile bulaşması hem de çok bulaşıcı olması sebebiyle klasik yöntemlerle hastalıktan korunmak zordur. Oysa, iyi bir aşılama hizmetiyle kızamıktan korunmak bir çok enfeksiyon hastalığına göre çok kolaydır.

Kızamık çoğu zaman endemi ve epidemi yapmaktadır. Bazen ise bir kızamık olgusu bir endemi veya epideminin habercisi olabilir. Bu nedenle hastalığın bildirimi mecburi ve çok önemlidir. Bildirimle birlikte hassas olan toplumlarda risk altındaki kişilere gamma globülin yapılır. Şüpheli veya hasta ile temastan sonra 24 saat içinde 0,25 mi / kg hesabıyla gamma globülin verilirse hastalık önlenir. İlk temastan sonra 6. güne kadar yapılırsa hastalığı önler veya hafif geçmesini sağlar. Gamma globülinle sağlanan pasif bağışıklık üç ay sonra kaybolur. Bu nedenle bu kişilere aşı yapmaya engel bir durum yoksa 3 ay sonra canlı kızamık aşısı yapılır.

Gamma globülin, aşı kontrendikasyonu olanlara, kızamık komplikas-yon tehlikesi olanlara, kızamık hastası ile temas etmiş hassaslara yapılır. Bu kişiler kızamık hastaları ile tekrar temastan sakmmalıdır.

Hastalar teşhis edilir edilmez tecrit edilir. Sağlamların hasta odası­na girmeleri yasaklanır. Tecrit, döküntüler görüldükten sonra 5 gün devam eder. Hastaların kullandığı eşyalar dezenfekte edilir. Hastanın oyuncakları sabunlu su ile yıkanmadan başka çocuklara verilmez. Hastalık bulaşma yolları hakkında eğitim yapılır, fazla hassas çocuk bulunan bölgelerdeki okullar salgın tehlikesinde kapatılır.

Kızamıktan korunmada beslenme de oldukça önemlidir. Beslen­me bozukluğu olan çocuklarda kızamık daha ağır seyreder. Komplikasyon ve ölüm oranı yüksektir.

Kızamık, küçük çocuklarda büyümenin duraklamasına, protein-enerji malnütrisyonuna, A vitamini yetersizliğine ve hastalıktan sonra 4 ay süren bağışıklık kaybına (direnç kırılmasına) neden olmakta, buna bağlı olarak zeka geriliği ve körlük oluşabilmektedir. Kızamık A vitamini yetersizli­ğine, A vitamini yetersizliği de kızamığın şiddetli geçmesine sebep olmaktadır.

Gelişmiş ülkelerde kızamık çok az görülürken geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde hemen herkes kızamık hastalığını geçirir. Hassas sağlam kişileri, kızamık hastalığından korumanın hemen hemen tek yolu kızamık aşısı yapmaktır.

OKSİYÜRİASİS (OXYURIASIS-KIL KURDU) Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP  - Etkeni Enterobius vermicularistir.

Yaşam döngüsü 4-6 haftayı gerektirir ve birbirlerini izleyen kendi kendine bulaşmalar (oto enfeksiyon) olduğu için kuluçka süresini saptamak zordur.

OKSİYÜRİASİS (OXYURIASIS-KIL KURDU) Belirtileri

CEVAP  - Parazit sayısı çoksa travmatik ve mekanik zararları vardır. Bağırsak epitelini tahriş ederek mikroorganizmalara giriş kapısı hazırlar. Alerjik ve toksik zararları da vardır.

Çok kez klinik belirti yoktur. Geceleri daha fazla olmak üzere anüs çevresinde şiddetli kaşıntı, bazen karın ağrısı, ishal, ıkıntı, iştahsızlık, kilo kaybı, rektum iltihabı ve dışkıda kan görülür. Bazen burun kaşıntısı, ağızdan salya akması, diş gıcırdatması ve baş dönmesi gibi belirtiler de görülebilir.

Deride döküntüler, anemi, büyümede gecikme, toksemiye bağlı uykusuzluk, sinirlilik, üro-genital organlarda kaşıntı (özellikle kadınlarda) görülebilecek diğer belirtilerdir.

Kıl kurdu kolonun dışında vulva, vajen ve uterusa geçer. Hatta överlere ve periton boşluğuna da geçebilir. Ayrıca, hayvanlarda görülen kıl kurdu da vardır. Ancak, bu insanlara geçmez.

OKSİYÜRİASİS (OXYURIASIS-KIL KURDU) Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP  - Tedavi anti paraziter ilâçlarla bütün aile bireyleri tedaviye alınır. Bir hafta sonra kontrol edilir, enfeksiyon devam ediyorsa tedavi tekrarlanır.

OKSİYÜRİASİS (OXYURIASIS-KIL KURDU) Korunma Yolları

CEVAP - Tırnaklar kesilir, özellikle el temizliği korunma da çok önemlidir. Yatak takımları ve iç çamaşırları sık sık değiştirilir, bu çamaşırlar kaynatılır ve ütülenir, sağlık eğitimi yapılır.

TENİYASİS (TAEINA SAGINATA)  Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP - Etkeni, Taenia saginatadır.

Kuluçka süresi ergin şerit için 8-14 haftadır.

TENİYASİS (TAEINA SAGINATA) Belirtileri

CEVAP - Tenya bağırsak mukozasını zedeler, konağın besinlerine ortak olur. Bunun sonucu anemi ve beslenme bozuklukları görülür.

Başlıca sindirim sistemi belirtileri; açlık ağrısı, iştahsızlık, bulantı, kusma, ishal veya kabızlıktır. Sinir sistemi belirtileri; sinirlilik ve uykusuzluktur. Ayrıca anemi ve zayıflama da görülebilir. Bazen halkaların külota düşmesi dışında hiçbir belirti görülmez. Tenyaya halk arasında abdest bozan da denmektedir.

TENİYASİS(TAEINA SAGINATA)Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP  - Tenya saginata, diklorofen, niklosamit gibi ilâçlarla tedavi edilir, ilâçlar yemekten önce ve yaşa göre alınır. Hastalar, ancak şeridin başı düştükten sonra kesin şifa bulur. İyi beslenmenin dışında özel bir bakımı yoktur.

 TENİYASİS(TAEINA SAGINATA) Korunma Yolları

CEVAP - Korunmada sığır etleri iyice pişirilerek yenir. Özellikle çiğ sığır etiyle yapılan çiğ köfteyle bulaştığı unutulmamalıdır. Hastalığın bulaşma yollan ve korunması hakkında sağlık eğitim yapılır.

ANKİLOSTOMYAZ VE NEKATORYAN Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP  - Ankilostomyazın etkeni Ancylostoma duodenale (anklostoma duodenale) beyaz, hafif pembemsi renktedir.

Nekatoryazisin etkeni, Necator americanustur.

ANKİLOSTOMYAZ VE NEKATORYAN Belirtileri

CEVAP - Deriden vücuda giren kurtçuklar (larva) deride dermatitis, papül, vezikül gibi tablolara sebep olur. Larvalar kan yoluyla sağ kalbe, buradan da akciğerlere geçer. Akciğerlerde ufak kanamalara, fazla larva olursa pnömoniye sebep olur. Akciğerlerden trakea ve farenkse gelen larvalar yutularak mide ve ince bağırsağa geçer, ince bağırsakta kancaları ile tutunarak yerleşip gelişir.

Vücuda alınan parazitler 2 ay sonra erişkin helmint hâline gelir. Dişleriyle bağırsak mukozasını tahriş ederek (dişleyerek) epitel hücre ve kanla beslenir. Yetişkin bir kancalı kurt, insandan bir günde 0.15 mi. kan emer ve 5 yıldan daha fazla bir süre bağırsağa yapışık olarak yaşayabilir.

Kan emme ve toksik etkileri ile demir eksikliği anemisine sebep olurlar. Ayrıca, bağırsakta açtıkları yaralardan başka mikroorganizmalar girerek yeni enfeksiyonlara sebep olurlar. Klinik belirti olarak; deride şiddetli kaşıntı, papül, vezikül, kırmızı plâklar ve döküntüler görülebilir. Deri belirtilerinden bir hafta sonra (akciğerlerde) öksürük, ses kısıklığı, balgam görülür.

Etkenin ince bağırsakta yerleşmesi sonucu; bulantı, kusma, hazım bozuklukları, ishal, kabızlık, dışkıda kan, özellikle aç karnına mide ağrıları, karında şişlik, bünyede zayıflık ve anemi görülür. Anemi sonucu, baş dönmesi, dalgınlık, kalp yetersizliği, uykusuzluk görülür. Sürekli veya düzensiz ateş, apandisit ve çocuklarda büyüme geriliği de belirtiler arasında sayılır. Kanda eozinofillerin yüksek olması ve dışkıda kan bulunması önemli lâboratuvar bulgularıdır.

ANKİLOSTOMYAZ VE NEKATORYAN Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP - Tedavide etkili ilâçlar vardır. Tek dozla veya daha uzun süreli tedavi şekilleri vardır. Tedaviden iki hafta sonra dışkı kontrolü yapılır, etken varsa tedavi tekrarlanır. Anemi ve komplikasyonlar varsa bunlara yönelik tedaviler uygulanır. Özel bir bakımı yoktur. Beslenmeye önem verilmesi gerekir.

ANKİLOSTOMYAZ VE NEKATORYAN Korunma Yolları

CEVAP - Hastalar tedavi edilerek etkenin çevreye yayılması önlenir. Özellikle hastalığın yaygın olduğu bölgelerde dışkının çevre ile temasının kesilmesi (kanalizasyon veya tuvalet atıklarının tarla, bahçe sulama veya gübrelemede kullanılmaması), toprakta larvaların öldürülmesi, toprakla deri temasının engellenmesi, halkın parazitler ve bulaşma yolları konusunda eğitilmesi önemli korunma yollarıdır.

KİST HİDATİK Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP  - Kurt, köpek ve diğer etobur hayvanların ince bağırsağında yaşayan, çok ufak, yassı bir şerittir. Etkeni, Echinococcus granülosustur.

Kuluçka süresi, kistlerin sayısına ve yerleştiği organa göre aylarca hatta yıllarca sürebilir.

 KİST HİDATİK Belirtileri

CEVAP - Etkenin yerleştiği organlarda, birçok kurtçuktan oluşan kist hidatik denen kitle oluşur. Yerleştiği organa göre belirtiler görülür. En çok ağrı vardır. Karaciğerde; ağrı, sarılık, akciğerde; öksürük, solunum güçlüğü, deride; döküntüler ve alerjik belirtiler görülür. Kısaca etkenin yerleştiği organlarda lokal belirtiler görülür.

Kist etrafında berrak bir sıvı toplanır. Bu sıvının kesesi ve kist parçalanırsa anafilaktik şok oluşabilir. Ayrıca, kurtçuklar kalp ve beyin gibi organlarda da tahribat yaparak, hastayı ölüme götürebilirler. Anemi ve eozinofili artışı diğer lâboratuvar bulgularıdır.

 KİST HİDATİK Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP - Kesin tedavi cerrahîdir. Kist hidatik cerrahî yöntemle çıkarılır. Kist tamamen ve patlatılmadan çıkarılmalı. Kistler patlayıp çevre dokularla temas ederse buralarda yeni kistler oluşur.

 KİST HİDATİK Korunma Yolları

CEVAP - Bulaşmanın ekinokok yumurtaları ile kontamine olan sebzelerle ve enfekte köpek dışkısı ile kontamine olan eşyalarla ve köpek tüyleri ile ağız yoluyla olduğunu belirtmiştik.

Korunmada bu bulaşma yollarına yönelik önlemler alınır. Başı boş köpekler kontrol altına alınır, etken köpeklere çiğ hayvan etleri ile bulaştığından bunlara çiğ et (özellikle karaciğer) yedirilmez. Ev köpekleri bakım ve kontrolden geçirilir, onlarla yakın temastan kaçınılır. Hijyen kurallarına uyulur, eğitim yapılır.

GİARDİAZİS Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP - Etkeni, Giardia intestinalistir. Trofozoit ve kist şekilleri vardır. Bu parazit, karnı yüzeyindeki emici diskleri ile duodenum epitel hücrelerine yapışarak burada yaşar. Kist şeklinde dışkı ile dışarı atılan parazit, sindirim yoluyla alındıktan sonra duodenumda trofozoit şekline gelir, trofozoitler veya kistler enine bölünerek çoğalır. Safra kesesi ve safra yollarında da yaşayabilir. Besinini erimiş şekildeki insan besinlerinden alır. Kesin konak insandır, ara konakçı yoktur.

GİARDİAZİS Belirtileri

CEVAP  - İnce bağırsakta ( en çok duedonumda) milyonlarca parazit bulunabilir. Buna bağlı olarak müküs salgısı artar. Protein, yağ ve yağda eriyen vitamin emilimi bozulur. Hastalık uzun yıllar hatta ömür boyu devam edebilir. Bu sebeple beslenme bozuklukları ortaya çıkabilir.

Belirtileri; bol yağ ve müküs içeren açık renkli kronik ishal, bazen kabızlık, karında kramp şeklinde ağrı, baş ağrısı, iştahsızlık, bulantı, kusma, zayıflama, safra kesesi belirtileri (ağrı-tıkanma ikteri gibi), anemi, büyümede gerilik ile az da olsa ürtiker ve deri döküntüleri başlıca belirtilerdir.

GİARDİAZİS Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP  - Özel bir hemşirelik bakımı yoktur. Tedavi; ilâçla tedavisi vardır. Ayrıca, A vitamini ve proteince zengin gıdalar verilerek beslenme eksikliği giderilmeye çalışılır.

GİARDİAZİS Korunma Yollarını Anlatınız.

CEVAP  - Gıda ve su temizliğine önem verilir, hastalar tedavi edilir, hastalık ve bulaşma konusunda eğitim yapılır.

ASKARIASİS (ASCARİASİS) Etkeni Ve Kuluçka Süresi

CEVAP  - Etkeni Ascaris lumbricoidestir. Erkekleri 15-20 cm., dişileri 20-40 cm. uzunluğundaki solucanlardır.

Kuluçka süresi, embriyonlu yumurta (larva) insan tarafından alındıktan 2 ay sonra olgun kurt hâline gelir. Olgun solucanlar (kurt) 10-12 ay yaşar ve döllenmiş dişi solucanlar bağırsakta bulunduğu sürece bulaştırıcılık devam eder.

ASKARIASİS (ASCARİASİS) Belirtileri

CEVAP  - Parazit sayısı çoksa travmatik ve mekanik zararları vardır. Bağırsak epitelini tahriş ederek mikroorganizmalara giriş kapısı hazırlar. Alerjik ve toksik etkileri de vardır. Belirtiler; düzensiz solunum, öksürük, spazmlar, ateş, sindirim ve beslenme bozuklukları, karın ağrısı, kusma, tedirginlik, uykusuzluk ve deri döküntüleri başlıca belirtileridir. Belirtiler, değişken ve bazen hiç görülmeyebilir.

 ASKARIASİS (ASCARİASİS) Hemşirelik Bakımı Ve Tedavisi

CEVAP  - Askariazisin özel bakımı yoktur. Ağızdan verilen antiparaziter ilâçlarla tedavi edilir. Hastaların iyi beslenmeleri gerekir.

ASKARIASİS (ASCARİASİS) Korunma Yolları

CEVAP  - Dışkının sulara, toprağa, çiğ yenen sebze ve meyvelere bulaşmasının önlenmesi, özellikle yemekten önce ellerin sabunla yıkanması, çevre sağlığının olumlu hâle getirilmesi, kişisel hijyen ve hastalıkla ilgili eğitim yapılması başlıca korunma yollarıdır.